راهنمای گام به گام تخلیه آب در چمن مصنوعی

آیا تابه‌حال در مورد تخلیه آب چمن مصنوعی چیزی شنیده‌اید؟ یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های استفاده از چمن مصنوعی، جمع شدن آب و ایجاد ناهمواری روی سطح آن است. وجود چنین مشکلی نه‌تنها باعث از بین رفتن ظاهر زیبای چمن می‌شود، بلکه طول عمر آن را نیز کاهش می‌دهد. در این مطلب از اترس گرس به این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه یک سیستم تخلیه آب کارآمد می‌تواند باعث بیشتر شدن کیفیت و دوام چمن مصنوعی شود. با ما همراه شوید تا بدانید راهنمای گام به گام تخلیه آب چمن مصنوعی چگونه است و بتوانید به پاسخ سوالاتتان برسید.

سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی چیست و چگونه کار می‌کند؟

چمن مصنوعی برخلاف انواع طبیعی نیازی به آبیاری ندارد و این موضوع باعث صرفه‌جویی در مصرف آب خواهد شد. بااین‌حال، بارش باران باعث خیس شدن چمن مصنوعی شده و تجمع آب داخل آن را به همراه دارد. در چنین مواقعی است که نیاز به وجود یک سیستم زهکشی چمن مصنوعی یا سیستم تخلیه آب احساس می‌شود.

تخلیه آب به دو شکل قابل انجام است که هر کدام از آن‌ها به سیستم زیرسازی چمن بستگی دارد. اگر زیرسازی با شن انجام شده باشد، باید از چمن مصنوعی‌هایی که دارای سیستم زهکش هستند استفاده شود. ساختار این چمن‌ها به گونه‌ای است که به منظور تخلیه آب زیر آن‌ها سوراخ‌هایی تعبیه شده و آب از این طریق از چمن خارج می‌شود.

اگر زیرسازی با شن صورت نگرفته باشد و سطحی که می‌خواهیم چمن را روی آن نصب کنیم از جنس کاشی، سرامیک، بتن و آسفالت باشد، باید چمن‌هایی را خریداری کنیم که سیستم زهکش و سوراخ ندارند.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که بیشتر چمن‌های ایرانی الگوی زهکشی ندارند؛ دلیلش هم این است که سیستم زیرسازی و بیس شنی در پروژه‌های ایرانی تعریف نشده و چمن‌ها روی سطوح سفت و سخت نصب می‌شوند.

مشکلات ناشی از سیستم تخلیه آب غیراستاندارد در چمن مصنوعی

تخلیه آب چمن مصنوعی یکی از موارد مهم برای داشتن چمنی زیبا و بادوام است. در صورتی که مراحل تخلیه آب چمن مصنوعی به درستی انجام نشود، مشکلات مختلفی ایجاد خواهد شد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:

• ناهموار و لغزنده شدن سطح چمن: آب راکد ناپایداری چمن مصنوعی را به همراه دارد و باعث ایجاد ناهمواری نیز می‌شود. ایجاد چنین ناهمواری‌هایی می‌تواند خطر زمین خوردن و آسیب‌دیدگی را به همراه داشته باشد.
• رشد کپک و خزه روی چمن مصنوعی: عدم تخلیه آب چمن مصنوعی می‌تواند رشد کپک، خزه و قارچ را به همراه داشته باشد. این موارد علاوه بر ایجاد ظاهر نامطلوب، می‌توانند ایجاد بوی نامطبوع را نیز به همراه داشته باشند.
• غیرقابل استفاده شدن چمن: جمع شدن آب روی چمن، استفاده از آن را با مشکل مواجه می‌کند و ظاهر ناخوشایندی را به همراه دارد.
• آسیب رسیدن به گل‌ها و گیاهان اطراف: تخلیه آب چمن مصنوعی نامناسب می‌تواند باغچه‌های اطراف را پر از آب کرده و از بین رفتن گیاهان را به همراه داشته باشد.
• یخ‌زدگی در زمستان: در فصول سرد سال جمع شدن آب روی چمن مصنوعی می‌تواند باعث یخ‌زدگی، لغزندگی و افزایش خطر زمین خوردن و آسیب‌دیدگی افراد شود.
• کاهش عمر چمن مصنوعی: اگر تخلیه آب درست انجام نشود، با گذشت زمان الیاف چمن آسیب می‌بینند و عمر مفید آن‌ها کاهش می‌یابد.

مراحل ایجاد یک سیستم تخلیه آب مناسب برای چمن مصنوعی

نصب درست سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی فرآیند بسیار مهمی است. در ادامه مراحل ایجاد یک سیستم تخلیه آب مناسب برای چمن مصنوعی توضیح داده شده است:

مرحله 1: آماده‌سازی زمین

قبل از شروع فرآیند نصب، باید ابتدا زمین آماده شود. مرحله آماده‌سازی شامل مسطح کردن زمین، از بین بردن سنگ‌ها و مواردی از این دست و همچنین ایجاد شیب مناسب برای هدایت آب به سمت زهکش‌ها می‌شود. شیب زمین باید 2 درصد به سمت زهکش‌ها باشد تا آب بتواند به صورت سریع و کارآمد از سطح چمن مصنوعی عبور کند.

مرحله 2: نصب لایه‌های زهکش

بعد از اینکه زمین آماده شد، نوبت به نصب لایه زهکشی چمن مصنوعی می‌رسد. لایه زهکشی از جنس‌های مختلفی ازجمله سنگریزه، ماسه یا مواد مصنوعی تشکیل شده که در زیر چمن مصنوعی قرار می‌گیرد و وظیفه جمع‌آوری آب باران از سطح چمن هدایت آن به سمت زهکش‌ها را به عهده دارد.

ضخامت لایه زهکشی با توجه به مواردی همچون نوع چمن مصنوعی و میزان بارندگی در منطقه متفاوت است. به‌طورکلی این ضخامت برای بیشتر کاربردها بین 5 تا 10 سانتی‌متر خواهد بود. به منظور نصب لایه، ابتدا باید آن را به طور یکنواخت روی سطح زمین پهن کرده و سپس سطح را با استفاده از یک رگاله صاف کنید.

مرحله 3: نصب چمن مصنوعی

روش نصب چمن مصنوعی با توجه به مواردی همچون نوع چمن و دستورالعمل‌های سازنده متفاوت خواهد بود. به‌طورکلی باید چمن مصنوعی را با استفاده از چسب یا نوار مخصوص در جای خود ثابت کنید.

مرحله 4: بررسی و آزمایش سیستم تخلیه آب

بعد از نصب چمن مصنوعی، نوبت به بررسی سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی می‌رسد تا مطمئن شوید که به درستی کار می‌کند. برای این کار می‌توانید روی چمن مصنوعی آب بریزید و ببینید آب به طور صحیح به سمت زهکش‌ها جریان پیدا می‌کند یا خیر.

انواع سیستم‌های تخلیه آب در چمن مصنوعی

تقریبا همه چمن مصنوعی‌هایی که در محوطه‌های باز و پرباران مورد استفاده قرار می‌گیرند، نیاز به زهکشی دارند. نوع سیستم زهکشی با توجه به مواردی همچون مکان مورد نظر، موقعیت جغرافیایی و همچنین نوع کاربری متفاوت خواهد بود.

به‌طورکلی انواع سیستم‌های تخلیه آب چمن مصنوعی در دسته‌های زیر جای می‌گیرند:

سیستم زهکشی کانالی

یکی از انواع سیستم‌های تخلیه آب چمن مصنوعی، سیستم زهکشی کانالی است. در این روش ابتدا متخصصان محل مورد نظر را بررسی کرده و تمامی فرورفتگی‌ها را که ممکن است باعث تجمع آب شود به طور کامل از بین می‌برند.

مرحله بعد نوبت به طراحی و ایجاد کانال‌های کوچک است تا اجازه دهند آب به سمت پایین‌ترین سمت چمن منتقل و سپس تخلیه شود.

سیستم زهکشی کانالی مناسب مناطق دارای شیب بوده و بهترین عملکرد را در چنین قسمت‌هایی خواهد داشت. علاوه بر این، کانال‌ها شامل شبکه پیچیده‌ای از لوله‌های کوچک ناودانی شکل هستند که جلوی جمع شدن آب روی سطح چمن مصنوعی را می‌گیرند.

زهکشی کف زهکش‌دار

در این نوع سیستم زهکشی، از تایل های 30 در 30 از جنس U.P.C استفاده می‌شود. این تایل های پانچ دار در هم قفل می‌شوند و سطحی یکپارچه با ارتفاع 1 تا 1.5 سانتی‌متر از سطح زمین ایجاد می‌کنند. این کار باعث حرکت آب باران و برف‌های آب شده از سطح چمن به سمت محل خروج آب می‌شود.

سیستم Unbound

در این روش از سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی، ابتدا سطح خاک را صاف می‌کنند و آن را با چندین لایه شن و ماسه می‌پوشانند. ابتدایی‌ترین لایه، قلوه سنگ و بالایی‌ترین لایه، ماسه شسته خواهد بود. علاوه بر این، از دیگر لایه‌های مورد استفاده در این سیستم می‌توان لایه شن بادامی شکل و لایه شن نخودی شکل را نام برد.

قطر هر لایه با توجه به نوع کاربری و محل نصب متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، در مناطق پرباران لایه‌ها ضخیم‌تر می‌شوند تا جلوی برگشت آب به سطح زمین را بگیرند. این در حالی است که در مناطق کم بارش، ضخامت لایه‌ها کم است و از قلوه سنگ برای زیرسازی و زهکشی استفاده نمی‌شود.

به‌طورکلی می‌توان گفت سیستم Unbound یکی از مناسب‌ترین سیستم‌های زهکشی چمن مصنوعی ورزشی و انواع چمن مصنوعی تزئینی است.

مزایای تخلیه آب مناسب در چمن مصنوعی

از مهم‌ترین مزایای تخلیه آب چمن مصنوعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

جلوگیری از تجمع آب و کاهش لغزندگی

سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی جلوی جمع شدن آب روی سطح چمن را می‌گیرد و به‌این‌ترتیب از گودال شدن، فرسایش و رشد کپک جلوگیری می‌کند.

افزایش طول عمر چمن مصنوعی

جمع شدن آب راکد به مرور زمان باعث آسیب رسیدن به چمن مصنوعی خواهد شد. وجود سیستم تخلیه باعث می‌شود آب از سطح چمن مصنوعی خارج شود و این موضوع، افزایش طول عمر چمن را به همراه خواهد داشت.

بهبود عملکرد ورزشی بازیکنان

جمع شدن آب روی سطح چمن مصنوعی آن را لغزنده می‌کند و خطر زمین خوردن و آسیب‌دیدگی بازیکنان را به همراه دارد. سیستم تخلیه با جلوگیری از جمع شدن آب، زمین بازی امنی را در اختیار بازیکنان قرار خواهد داد.

هزینه‌ها و عوامل مؤثر بر سیستم زهکشی چمن مصنوعی

نوع زمین و کاربری آن در انتخاب روش مناسب برای زهکشی و زیرسازی تفاوت ایجاد می‌کند. به عنوان مثال نصب چمن مصنوعی در بالکن یا تراس به زهکشی یا زیرسازی نیازی ندارد؛ در صورتی که برای نصب آن در زمین‌های بازی مانند زمین فوتبال یا تنیس باید زهکشی و زیرسازی انجام شود.

از طرف دیگر، هزینه سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی با توجه به مواردی همچون ابعاد زمین، متریال به کار رفته در فرآیند زیرسازی، متریال و ابزار مورد استفاده در فرآیند زهکشی، نحوه اجرا، دستمزد نصاب و غیره متفاوت خواهد بود و نمی‌توان یک مبلغ دقیق را برای سیستم‌های زهکشی در نظر گرفت. به همین دلیل اگر در رابطه با قیمت خرید چمن مصنوعی، فنس چمنی و قیمت زهکشی چمن مصنوعی سوالی دارید، بهتر است آن را با مجموعه اترس گرس در میان بگذارید.

پاسخ به سوالات متداول درباره تخلیه آب چمن مصنوعی

مهم‌ترین ویژگی‌های زمین چمن مصنوعی زهکشی شده چیست؟

از مهم‌ترین مشخصات زمین زهکشی چمن مصنوعی استاندارد می‌توان به دسترسی آسان به تمامی نقاط زمین، افزایش مقاومت زمین در برابر تحمل فشارهای وارده و همچنین افزایش مقاومت محصول در شرایط جغرافیایی پربارش، سرد و یخبندان اشاره کرد.

نقش شیب مناسب در تخلیه آب چمن مصنوعی چیست؟

شیب مناسب کمک می‌کند آب خیلی راحت به سمت سیستم‌های زهکشی هدایت شود و جلوی بروز مشکلاتی مانند تجمع گل‌ولای و کاهش کیفیت چمن را می‌گیرد.

چگونه جلوی انسداد سیستم زهکشی چمن مصنوعی را بگیریم؟

برای جلوگیری از این مشکل پاکسازی منظم کانال‌های تخلیه و لایه‌های زیرین از زباله‌ها و رسوبات، یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است. استفاده از فیلترهای مناسب در مسیرهای تخلیه نیز می‌تواند از ورود مواد زائد به سیستم جلوگیری کند.